Đặt vấn đề chất vấn, đại biểu Quốc hội Lê Thị Song An (Đoàn ĐBQH tỉnh Long An) cho biết, gần đây tình hình tội phạm công nghệ cao, lừa đảo chiếm đoạt tài khoản, giả mạo tin nhắn các ngân hàng qua mạng có chiều hướng gia tăng diễn biến phức tạp và thủ đoạn ngày càng tinh vi hơn.
Vấn đề thứ hai, theo đại biểu, trong thời gian qua, việc ngăn chặn, xử lý chống tin giả, thông tin xấu độc trên mạng có lúc còn chậm tạo cơ hội cho tin giả tồn tại và phát tán rộng, gây hoang mang xã hội, ảnh hưởng đến sự ổn định kinh tế, an ninh trật tự, quyền lợi và lợi ích của những tổ chức, cá nhân.
Đại biểu đề nghị, với vai trò và trách nhiệm của mình, Bộ trưởng đã có giải pháp gì để giải quyết các vấn đề trên?
Bên cạnh đó, phát biểu chất vấn, đại biểu Đỗ Chí Nghĩa (Đoàn ĐBQH tỉnh Phú Yên) đề nghị Bộ trưởng Bộ TT&TT cho biết giải pháp nào triệt để, căn cơ nhất để ngăn chặn tác hại thông tin xấu độc trên không gian mạng? Bên cạnh đó, việc xử lý các trang thông tin điện tử, các mạng xã hội được “báo hóa” hiện nay diễn ra như thế nào và tại sao lại khó khăn như vậy?
Trả lời các câu hỏi trên, Bộ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Mạnh Hùng cho biết, về vấn nạn lừa đảo qua mạng, đây là vấn đề nan giải không chỉ với Việt Nam mà còn là vấn nạn ở nhiều nước trên thế giới. Thời gian vừa qua, Bộ TT&TT đã hoàn thiện văn bản quy phạm pháp luật để định nghĩa rõ các hành vi, quy định rõ quy trình xử lý hành chính…
Bộ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Mạnh Hùng trả lời chất vấn. |
Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cho biết, để xử lý một cách căn bản, Bộ TT&TT đã công khai các đầu số điện thoại để tiếp nhận phản ánh của người dân về vi phạm. Bộ cũng tiến hành ứng dụng công nghệ thông tin để rà soát, ngăn chặn các trang web có dấu hiệu lừa đảo; tập trung xử lý sim rác, xóa khỏi hệ thống những số thuê bao không có thông tin đầy đủ, hoặc thông tin không chính xác, đối soát thông tin qua cơ sở dữ liệu dân cư quốc gia.
Về vấn đề tin giả, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cho biết, trên không gian số, tin giả lan truyền rất nhanh, rất rộng. Hiện nay, cơ quan có thẩm quyền đã ban hành các Nghị định quy định rõ các hành vi, trách nhiệm của các bên liên quan; hạ thời gian mà các nhà mạng phải hạ thông tin sai sự thật, xấu độc từ 48 giờ xuống còn 24 giờ, trường hợp quan trọng hơn là 3 giờ.
Về mức phạt đưa thông tin, hiện nay chúng ta tăng lên 3 lần, tuy nhiên so với các nước trên thế giới mức phạt của chúng ta chỉ bằng khoảng 1/10. Bộ TT&TT sẽ tham mưu cho Chính phủ xem xét cân nhắc đưa mức xử phạt lên mức răn đe.
Nhấn mạnh việc ngăn chặn thông tin xấu độc thực sự là công việc khó khăn, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cho rằng, giải pháp căn bản là cần có sự vào cuộc tích cực, chủ động của mọi bộ, ngành, các tổ chức, các gia đình. Khi toàn bộ xã hội vào cuộc thì mới giải quyết được căn cơ vấn đề này trên không gian mạng.
Về vấn đề báo hóa tạp chí, báo hóa trang thông tin, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cho biết, hiện nay chúng ta đã công khai dấu hiệu, biểu hiện thế nào là một tạp chí báo hóa, một trang thông tin báo hóa để toàn dân cùng giám sát. Đảng, Nhà nước cũng đã chỉ đạo rất quyết liệt để rà soát, kiểm tra, thanh tra, xử lý, tiến hành xử phạt, nhắc nhở, yêu cầu đối với nhiều cơ quan để đảm bảo từng bước giải quyết được vấn đề này.
Làm rõ thêm nhiều vấn đề “nóng”
Trả lời câu hỏi của đại biểu Nguyễn Lâm Thành (Đoàn ĐBQH tỉnh Thái Nguyên) về chương trình máy tính cho em, Bộ trưởng Bộ TT&TT cho biết, chương trình 1 triệu máy tính cho em thì có 600 nghìn máy tính bảng cho em là nguồn lực xã hội hóa thì đã triển khai được 500 nghìn máy. Bộ trưởng cho biết, hiện Bộ đã tổ chức đánh giá hiệu quả của các máy tính đưa đến các em. Bộ TT&TT đang làm việc với Bộ Giáo dục và Đào tạo để thống nhất thời điểm phù hợp trao số lượng máy tính còn lại.
Về vấn đề sóng vùng lõm, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cho biết, Bộ TT&TT đặt kế hoạch trong đến hết năm nay hoặc đến Quý 1/2023 sẽ giải quyết xong cơ bản. Tuy nhiên, để phát hiện những điểm lõm về sóng phải do chính quyền địa phương phối hợp với các Sở TT&TT tiến hành thống kê, từ đó các Sở báo cáo về Bộ tổng hợp và chỉ đạo thực hiện. Bộ trưởng cho biết, hiện nay đã có kinh phí dồi dào từ Quỹ do các doanh nghiệp viễn thông góp (ngoài ngân sách) có thể sử dụng để triển khai phủ sóng toàn bộ vùng lõm.
Trả lời câu hỏi về việc chậm tiến hành đấu giá tần số vô tuyến điện, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cho biết, hiện đã hoàn thiện cơ sở pháp lý cho đấu giá là theo Nghị định 88 để thực hiện các tiến trình đấu giá tần số cho 4G và sắp tới sẽ là tần số 5G. Với việc đã có đầy đủ cơ sở pháp lý, Bộ TT&TT sẽ sớm tổ chức đấu giá và dự kiến thời điểm tiến hành có thể là đầu năm 2023.
Trả lời câu hỏi về việc phát triển nhân lực trong lĩnh vực công nghệ thông tin, Bộ trưởng Bộ TT&TT cho biết, hiện cả nước có xấp xỉ khoảng 1,2 triệu người lao động trong lĩnh vực này, nhưng nhân lực tính từ cao đẳng trở lên chỉ khoảng 550 ngàn người.
Bộ trưởng cho rằng, một trong những giải pháp rất mới có thể tiến hành là phát triển “đại học số” bởi việc đào tạo theo cách truyền thống thì đã đạt đến mức giới hạn (do số lượng giáo viên, cơ sở vật chất… có hạn). Nếu đại học số được thí điểm sớm thì sẽ là một trong những giải pháp để có thể nhanh chóng tăng nhanh được nguồn nhân lực công nghệ số…