Một trong những chức năng quan trọng của Văn phòng là đảm bảo sự tập trung thống nhất lãnh đạo của Viện trưởng trong công tác điều hành bộ máy, chỉ đạo nghiệp vụ đối với hai cấp Kiểm sát.
Văn phòng là đơn vị thuộc tổ chức bộ máy của Viện kiểm sát nhân dân (VKSND) cấp tỉnh trở lên được quy định tại Điều 46 Luật Tổ chức VKSND năm 2014. Văn phòng tổng hợp VKSND TP Cần Thơ là đơn vị được giao nhiệm vụ tham mưu, tổng hợp giúp lãnh đạo VKSND TP Cần Thơ thực hiện hiệu quả công tác quản lý, chỉ đạo, điều hành tổ chức và hoạt động của ngành Kiểm sát tại địa phương, đồng thời sẽ chịu trách nhiệm trực tiếp trước Viện trưởng về những nhiệm vụ được phân công; đảm bảo sự tập trung thống nhất lãnh đạo của Viện trưởng trong công tác điều hành bộ máy, chỉ đạo nghiệp vụ đối với hai cấp kiểm sát, để mọi hoạt động luôn được đồng bộ, thống nhất, nâng cao hiệu quả hoạt động thực hành quyền công tố và kiểm sát hoạt động tư pháp.
Tập thể Văn phòng tổng hợp tại Lễ công bố quyết định điều động, bổ nhiệm chức vụ Chánh Văn phòng năm 2022
Cách nay 47 năm, ngày 23/4/1976, Bộ Tư pháp Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam ban hành Nghị định số 09/BTP-NĐ thành lập 21 VKSND cấp tỉnh trực thuộc Trung ương ở các tỉnh, thành phố phía Nam. Theo đó, Văn phòng VKSND tỉnh Hậu Giang là đơn vị đầu tiên trực thuộc VKSND tỉnh Hậu Giang được hình thành, đồng chí Phạm Văn Đông được cấp có thẩm quyền chỉ định làm Trưởng Văn phòng (đến tháng 3/1977, chức danh Trưởng Văn phòng được đổi thành Chánh Văn phòng cho đến ngày nay).
Đất nước thống nhất, ngành Kiểm sát được tổ chức và hoạt động trên phạm vi cả nước. VKSND các tỉnh/thành phía Nam nói chung, VKSND tỉnh Hậu Giang nói riêng còn thiếu trầm trọng về cán bộ và cơ sở vật chất. Nhiệm vụ của Văn phòng VKSND tỉnh Hậu Giang giai đoạn này là phải tham mưu cho lãnh đạo Viện thực hiện hiệu quả công tác quản lý cơ sở vật chất, đảm bảo công tác hậu cần, tham mưu phối hợp tốt với các cơ quan chức năng để trấn áp kịp thời các đối tượng phản cách mạng, gián điệp, phản động. Bảo vệ tài sản công cộng, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của nhân dân; thực hiện tốt nhiệm vụ chính trị tại địa phương.
Ngày 26/12/1991, tại kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa VIII đã thông qua Nghị quyết (không số) về việc phân vạch lại địa giới hành chính một số tỉnh. Theo đó, tại khoản 2 của Nghị quyết đã quyết nghị “chia tỉnh Hậu Giang thành 2 tỉnh, lấy tên là tỉnh Cần Thơ và tỉnh Sóc Trăng”. Để ổn định tổ chức và bộ máy theo địa giới hành chính mới, ngày 14/3/1992, VKSND tối cao đã ban hành Quyết định số 06-QĐ/TC-CB về việc thành lập bộ máy làm việc của VKSND tỉnh Cần Thơ với 7 phòng nghiệp vụ và Văn phòng tổng hợp. Cùng ngày, VKSND tối cao tiếp tục có Quyết định số 04B/QĐ-V9 về điều động 46 cán bộ cho VKSND tỉnh Cần Thơ. Đồng chí Nguyễn Văn Bé được chỉ định chức vụ Chánh Văn phòng tổng hợp VKSND tỉnh Cần Thơ.
Cùng với sự ra đời của Hiến pháp 1992, Luật Tổ chức VKSND năm 1992 được ban hành với nhiều điểm mới, khác biệt rất nhiều với Luật Tổ chức VKSND năm 1981 về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, nguyên tắc tổ chức và hoạt động của ngành Kiểm sát nhân dân. Đến ngày 02/5/1993, Pháp lệnh về Kiểm sát viên VKSND được Quốc hội thông qua, đây là cơ sở pháp lý quan trọng để lực lượng Kiểm sát viên trong toàn Ngành thực hiện nhiệm vụ kiểm sát việc tuân theo pháp luật, thực hành quyền công tố, bảo đảm cho pháp luật được thi hành nghiêm chỉnh và thống nhất trong cả nước. Trước những thay đổi lớn về tổ chức và hoạt động của ngành Kiểm sát nhân dân, Văn phòng tổng hợp VKSND tỉnh Cần Thơ đã tham mưu cho Ban lãnh đạo Viện thực hiện hiệu quả công tác tuyên truyền pháp luật, quản lý chặt chẽ tài sản công, cơ sở vật chất; nhiều trụ sở đã được nâng cấp, đầu tư và xây dựng mới; đảm bảo mọi hoạt động của Viện kiểm sát hai cấp luôn thông suốt, liên tục, hiệu lực, hiệu quả. Từng bước khắc phục những khó khăn, sớm ổn định tổ chức, góp phần to lớn trong việc hoàn thành nhiệm vụ chuyên môn, đảm bảo công tác chính trị tại địa phương.
Ngày 25/12/2001, Quốc hội ban hành Nghị quyết 51/2001/QH10 về việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 1992. Thực hiện các Nghị quyết của Đảng về chức năng, nhiệm vụ của ngành Kiểm sát trong tình hình mới, đảm bảo sự phù hợp với Hiến pháp năm 1992 (sửa đổi), đồng thời để giải quyết một số vấn đề cấp thiết trong thực tiễn xã hội, ngày 02/4/2002, Quốc hội đã thông qua Luật Tổ chức VKSND năm 2002. Cũng từ thời điểm này, chức năng của VKSND đã có sự điều chỉnh rất lớn, VKSND không còn thực hiện chức năng kiểm sát việc tuân theo pháp luật trong lĩnh vực hành chính, kinh tế, xã hội nữa mà tập trung vào việc thực hiện chức năng thực hành quyền công tố và kiểm sát các hoạt động tư pháp. Chức năng, nhiệm vụ của Văn phòng tổng hợp cũng có sự điều chỉnh cho phù hợp: Tập trung tham mưu cho Ban lãnh đạo Viện trong công tác quản lý, chỉ đạo, điều hành hoạt động theo Luật Tổ chức mới; đảm bảo kinh phí, tài sản và phương tiện hoạt động của Viện kiểm sát hai cấp; tổ chức quản lý, theo dõi, tổng hợp những ý kiến để xây dựng báo cáo và đề xuất với lãnh đạo Viện những vấn đề cần thiết cho sự chỉ đạo tập trung, thống nhất của Viện trưởng đối với hai cấp kiểm sát thành phố;...
Lễ ký quy chế phối hợp giữa VKSND thành phố với các sở, ngành
Trước yêu cầu thực tiễn, ngày 10/6/2003, VKSND tối cao đã ban hành Quyết định số 67/2003/QĐ-VTC (V9) về việc thành lập và đổi tên một số phòng thuộc VKSND tỉnh Cần Thơ. Theo nội dung quyết định này, Phòng Thống kê tội phạm là đơn vị mới được thành lập trên cơ sở tách ra từ bộ phận thống kê của Văn phòng tổng hợp. Đồng chí Nguyễn Văn Vinh được bổ nhiệm giữ chức vụ Trưởng phòng. Nhiệm vụ của Phòng Thống kê tội phạm là tổng hợp, phân tích các dữ liệu về tội phạm và quá trình hoạt động nghiệp vụ của VKSND hai cấp tại địa phương. Đảm bảo số liệu thống kê chính xác, đầy đủ; kịp thời tham mưu cho Ban lãnh đạo Viện thực hiện công tác quản lý, điều hành và chỉ đạo nghiệp vụ đối với VKSND hai cấp tại địa phương. Hoạt động song song, độc lập và có mối quan hệ chặt chẽ với Văn phòng tổng hợp, các đơn vị cùng cấp và VKSND cấp huyện.
Ngày 26/11/2003, Quốc hội khóa XI đã thông qua Nghị quyết 22/2003/QH11 về việc chia và điều chỉnh địa giới hành chính một số tỉnh. Theo đó, chia tỉnh Cần Thơ thành TP Cần Thơ trực thuộc trung ương và tỉnh Hậu Giang. Thực hiện Nghị quyết này, VKSND tối cao đã ban hành Quyết định số 17/2004/QĐ-TCCB ngày 12/01/2004 về việc thành lập VKSND TP Cần Thơ. Điều 3 của quyết định quy định bộ máy làm việc của VKSND TP Cần Thơ có 9 Phòng nghiệp vụ. Đồng chí Nguyễn Văn Vinh tiếp tục được bổ nhiệm chức vụ Trưởng phòng Thống kê tội phạm; đồng chí Nguyễn Ngọc Sương được bổ nhiệm chức vụ Chánh Văn phòng tổng hợp VKSND TP Cần Thơ.
Đến cuối năm 2012, Phòng Thống kê tội phạm được đổi tên thành Phòng Thống kê tội phạm và Công nghệ thông tin theo Nghị quyết số 522d/NQ-UBTVQH ngày 16/8/2012 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, đồng chí Võ Quang Bửu Khôi được bổ nhiệm chức vụ Trưởng phòng. Theo đó, nhiệm vụ của Phòng Thống kê tội phạm và Công nghệ thông tin là tham mưu giúp lãnh đạo Viện quản lý, chỉ đạo, điều hành công tác thống kê hình sự, thống kê tội phạm liên ngành, thống kê kết quả hoạt động thực hành quyền công tố và kiểm sát các hoạt động tư pháp, ứng dụng công nghệ thông tin của hai cấp kiểm sát,...Đặc biệt, từ năm 2013, Phòng đã tham mưu cho lãnh đạo Viện chọn chỉ tiêu ứng dụng công nghệ thông tin làm khâu đột phá trong kế hoạch công tác kiểm sát của đơn vị, thực hiện tập huấn số hóa hồ sơ nghiệp vụ và tài liệu lưu trữ cho 100% cán bộ, công chức trong toàn ngành kiểm sát Cần Thơ; trang bị máy tính xách tay (thay cho máy bàn) phục vụ việc nghiên cứu án và xét xử cho 100% Kiểm sát viên ở cả hai cấp kiểm sát. Đến năm 2015, Phòng tiếp tục tham mưu cho lãnh đạo Viện triển khai thực hiện phiên tòa rút kinh nghiệm thông qua hình thức trực tuyến, giúp cho lãnh đạo và Kiểm sát viên hai cấp thành phố thuận lợi quan sát phiên tòa, không còn gặp khó khăn do khoảng cách địa lý. Qua đó, việc góp ý, học hỏi kinh nghiệm của Kiểm sát viên cũng thuận lợi hơn rất nhiều.
Tập huấn vẽ sơ đồ tư duy năm 2022
Trong thời gian từ năm 2011 đến năm 2020, chức vụ Chánh Văn phòng lần lượt được đảm nhận, kế từ bởi các đồng chí: Nguyễn Thị Minh Châu, Võ Quang Bửu Khôi, Lê Hữu Thành và Phan Hữu Long.
Thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW ngày 25/10/2017 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng về một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả; Nghị quyết số 30-NQ/BCSĐ (ngày 07/7/2017) và Nghị quyết số 65-NQ/BCSĐ (ngày 04/5/2018) của Ban Cán sự Đảng VKSND tối cao về việc kiện toàn sắp xếp lại cơ cấu tổ chức bộ máy làm việc cấp phòng thuộc VKSND tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương và yêu cầu công tác trong tình hình mới, VKSND tối cao đã ban hành Quyết định số 58/QĐ-VKSTC ngày 31/01/2020 về việc sáp nhập đơn vị cấp phòng thuộc VKSND TP Cần Thơ.
Theo đó, Điều 1 quyết định: “Sáp nhập Phòng Thống kê tội phạm và Công nghệ thông tin với Văn phòng tổng hợp; tên đơn vị mới là: Văn phòng tổng hợp”. Như vậy, sau 17 năm chia tách thành 2 đơn vị hoạt động song song với những chức năng độc lập, Phòng Thống kê tội phạm và Công nghệ thông tin và Văn phòng tổng hợp được sáp nhập lại với nhau. Tổng biên chế sau sáp nhập là 20 người, đồng chí Phan Hữu Long được bổ nhiệm chức vụ Chánh Văn phòng. Đến tháng 5/2022, thực hiện quyết định điều động của Viện trưởng VKSND TP Cần Thơ, đồng chí Võ Quang Bửu Khôi tiếp nhận chức vụ Chánh Văn phòng cho đến ngày nay.
Trong 47 năm hình thành và phát triển, Văn phòng tổng hợp VKSND TP Cần Thơ luôn vượt qua khó khăn, trong từng giai đoạn luôn bám sát vào yêu cầu nhiệm vụ chính trị được giao, tham mưu kịp thời cho lãnh đạo Viện thực hiện tốt nhất công tác quản lý, điều hành, chỉ đạo nghiệp vụ hai cấp kiểm sát; đảm bảo sự lãnh đạo của Viện trưởng luôn tập trung, kịp thời và thống nhất trong suốt 47 năm qua. Góp phần vào thành tựu chung của VKSND hai cấp TP Cần Thơ./.
Bài, ảnh: Ngô Hải Sơn
Văn phòng VKSND TP Cần Thơ