Thực hiện Nghị quyết số 41/2017/QH14 ngày 20/6/2017 của Quốc hội về thời gian thi hành Bộ luật hình sự số 100/2015/QH13 đã được sửa đổi bổ sung một số điều theo Luật số 12/2017/QH13 có hiệu lực thi hành kể từ ngày 01/01/2018, theo đó tất cả các điều khoản của Bộ luật hình sự năm 2015 được áp dụng để khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử và thi hành án đối với người thực hiện hành vi phạm tội từ 0 giờ ngày 01/01/2018. Trong một số tội cụ thể có quy định tình tiết định tội thuộc trường hợp đã bị xử phạt hành chính mà còn vi phạm, trong đó có tội đánh bạc và nhiều tội khác...Về tội đánh bạc:
Khoản 1 Điều 248 Bộ luật hình sự năm 1999 quy định “ Người nào đánh bạc trái phép dưới bất kỳ hình thức nào được thua bằng tiền hay hiện vật có giá trị từ hai triệu đồng đến dưới năm mươi triệu đồng hoặc dưới hai triệu đồng nhưng đã bị kết án về tội này hoặc tội quy định tại Điều 249 của Bộ luật này, chưa được xoá án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt tiền từ năm triệu đồng đến năm mươi triệu đồng, cải tạo không giam giữ đến ba năm hoặc phạt tù từ ba tháng đến ba năm”
Khoản 1 Điều 321 Bộ luật hình sự năm 2015 quy định “Người nào đánh bạc trái phép dưới bất kỳ hình thức nào được thua bằng tiền hay hiện vật trị giá từ 5.000.000 đồng đến dưới 50.000.000 đồng hoặc dưới 5.000.000 đồng nhưng đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này hoặc hành vi quy định tại Điều 322 của Bộ luật này hoặc đã bị kết án về tội này hoặc tội quy định tại Điều 322 của Bộ luật này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm”
Như vậy, đối với tội đánh bạc Bộ luật hình sự năm 1999 không quy định tình tiết đã bị xử phạt hành chính mà còn vi phạm, còn Bộ luật hình sự năm 2015 có quy định tình tiết đã bị xử phạt vi phạm hành chính mà còn vi phạm là tình tiết định tội.
Điều đáng quan tâm ở đây là Bộ luật hình sự năm 2015 sửa đổi bổ sung năm 2017 có hiệu lực thi hành kể từ ngày 01/01/2018 và kể từ ngày có hiệu lực thi hành, hành vi phạm tội đánh bạc được thực hiện thì áp dụng Bộ luật hình sự năm 2015 để điều tra, truy tố, xét xử nếu như số tiền dùng để đánh bạc phải trên 5.000.000 đồng, còn nếu dưới 5.000.000 đồng nhưng đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi đánh bạc hoặc tổ chức đánh bạc thì mới áp dụng được.
Với tình tiết đã bị xử phạt vi phạm hành chính mà còn vi phạm nêu trên có hai quan điểm khác nhau:
Quan điểm thứ nhất: Nếu như việc xử phạt hành chính về hành vi đánh bạc hoặc tổ chức đánh bạc được thực hiện trước ngày 01/01/2018 (đã thực hiện xong quyết định xử phạt trong thời hạn 01 năm) mà số tiền dùng để đánh bạc dưới 5.000.000 đồng thì không khởi tố xử lý được đối với hành vi đánh bạc thực hiện sau ngày 01/01/2018 theo Điều 321 Bộ luật hình sự 2015, vì xử phạt hành chính trước ngày 01/01/2018.
Quan điểm thứ hai: Nếu như việc xử phạt hành chính về hành vi đánh bạc hoặc tổ chức đánh bạc được thực hiện trước ngày 01/01/2018 (đã thực hiện xong quyết định xử phạt trong thời hạn 01 năm) mà số tiền dùng để đánh bạc dưới 5.000.000 đồng thì khởi tố xử lý được đối với hành vi đánh bạc thực hiện sau ngày 01/01/2018 theo Điều 321 Bộ luật hình sự 2015. Bởi vì, mặc dù việc xử phạt hành chính đối với hành vi đánh bạc hoặc tổ chức đánh bạc được thực hiện trước ngày 01/01/2018 nhưng vẫn còn hiệu lực chưa hết thời gian coi như chưa bị xử phạt hành chính, cho nên áp dụng Điều 321 Bộ luật hình sự 2015 để xử lý hành vi đánh bạc với số tiền dưới 5.000.000 đồng là có căn cứ. Người viết đồng tình với quan điểm này.
Qua bài viết này người viết mong muốn người đọc trao đổi, thảo luận để thực hiện đúng quy định của Bộ luật hình sự năm 2015 đối với tội đánh bạc và nhiều tội khác có quy định tình tiết đã bị xử phạt hành chính mà còn vi phạm là tình tiết định tội.
