Vừa qua, Viện kiểm sát nhân dân quận Cái Răng phối hợp với Tòa án cùng cấp tổ chức phiên tòa rút kinh nghiệm hai cấp vụ án dân sự “Tranh chấp hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất, hợp đồng vay tài sản, hợp đồng tín dụng và hợp đồng thế chấp tài sản” giữa nguyên đơn bà Dư Thị T và bị đơn ông Nguyễn Bảo P, ông Huỳnh Thanh T và bà Nguyễn Thị Bảo N.
Nguyên đơn trình bày: Bà có vay của bị đơn Nguyễn Bảo P số tiền 200.000.000 đồng, để đảm bảo việc vay tiền thì bà T có ký hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất lập ngày 16/6/2021 được công chúng tại Văn phòng Công chứng Ngô Hồng Thanh về việc chuyển nhượng thửa đất số 3441, tờ bản đồ số 5, toạ lạc tại khu vực An Hưng, phường Phú Thứ, quận Cái Răng, thành phố Cần Thơ theo Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số CS15707 do Sở Tài nguyên và Môi trường thành phố Cần Thơ cấp ngày 27/5/2021 với giá 100.000.000 đồng. Nguyên đơn bà T yêu cầu hủy các giao dịch liên quan đến thửa đất nêu trên, đồng ý trả tiền vay 200.000.000 đồng và lãi theo quy định pháp luật.
Bị đơn ông Huỳnh Thanh T, bà Nguyễn Thị Bảo N trình bày: Vào ngày 26/11/2022 bà N có nhận chuyển nhượng thửa đất số 3441, tờ bản đồ số 5 từ ông Nguyễn Bảo P được công chứng tại Văn phòng Công chứng Ngô Hồng Than. Khi hai bên thoả thuận chuyển nhượng thì ông P sẽ hỗ trợ thủ tục vay vốn, số tiền vay được từ Ngân hàng TMCP Bắc Á là 1.300.000.000 đồng thì bà N ký nhận và giao hết cho ông P. Nay bà N không có khả năng trả nợ, quyền sử dụng của thửa đất số 3441 do bà N đứng tên nên bà giao cho Ngân hàng tiến hành phát mãi theo quy định.
Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan Ngân hàng TMCP Bắc Á trình bày: Bà N và ông T có ký hợp đồng tín dụng vay của Ngân hàng TMCP Bắc Á số tiền gốc 1.300.000.000 đồng. Để đảm bảo khoản vay bà N và ông T có thế chấp quyền sử dụng đất thuộc thửa số 3441, tờ bản đồ số 5, giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số CS15707 do Sở Tài nguyên và Môi trường thành phố Cần Thơ cấp ngày 27/5/2021. Yêu cầu bà N và ông T trả nợ gốc, lãi đến khi thanh toán xong nợ. Trường hợp không thanh toán nợ thì ngân hàng được quyền yêu cầu phát mãi tài sản theo hợp đồng thế chấp đã ký kết.

(Khai mạc phiên tòa)
Tại phiên tòa, đại diện Viện kiểm sát nêu quan điểm: Lời trình bày của nguyên đơn bà T phù hợp với Giấy cầm cố cùng ngày với ký hợp đồng chuyển nhượng là ngày 16/6/2021 và tại liệu chuyển khoản qua ngân hàng để đóng lãi 04 lần; trong khi bị đơn P vắng mặt và không có văn bản thể hiện ý kiến phản đối, do đó có cơ sở nhận định việc ký hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất nêu trên là vô hiệu do giả tạo che giấu việc vay tiền theo quy định tại Điều 124 Bộ luật Dân sự năm 2015. Đối với hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất giữa ông P với bà N phát sinh từ hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất giữa bà T ký kết với ông P vô hiệu do giả tạo và chỉ thực hiện trên hồ sơ mà chưa hoàn thành nghĩa vụ, tức là giao nhận đất chuyển nhượng, do đó hợp đồng chuyển nhượng liên quan đến thửa đất nêu trên cũng bị vô hiệu. Đối với hợp đồng thế chấp quyền sử dụng đất số: K0.07.129/2022/HĐTC-BACABank ngày 06/12/2022 giữa bà N và ông T với Ngân hàng TMCP Bắc Á được công chứng tại Văn phòng Công chứng Lê Cẩm Lành đã không thực hiện việc xem xét, thẩm định hiện trạng tài sản thế chấp nên không biết gia đình nguyên đơn bà T đang trực tiếp quản lý sử dụng nhà đất, việc nhận thế chấp của ngân hàng là chưa đúng về trình tự, thủ tục nhận thế chấp tài sản đảm bảo, do đó hợp đồng thế chấp là vô hiệu.
Kết thúc phiên tòa, Hội đồng xét xử tuyên án thống nhất với quan điểm của Viện kiểm sát./.
Tô Minh Phú
VKSND quận Cái Răng