Để bảo đảm công tác hòa giải tranh chấp đất đai tại Uỷ ban nhân dân phường Vị Thanh, thành phố Cần Thơ thực hiện đúng quy định của pháp luật, VKSND Khu vực 11 - Cần Thơ đã thực hiện việc kiến nghị đến Chủ tịch UBND phường Vị Thanh (Kiến nghị số 02/KN-VKS-DS ngày 08/7/2025) yêu cầu khắc phục vi phạm và tổ chức rút kinh nghiệm về những tồn tại, hạn chế đối với công tác hòa giải cơ sở trong thời gian qua.
Ảnh minh hoạ
Thông qua công tác kiểm sát giải quyết vụ án dân sự về “Tranh chấp quyền sử dụng đất” giữa nguyên đơn bà Nguyễn Thị X, bị đơn ông Nguyễn Văn T được Tòa án nhân dân thành phố Vị Thanh thụ lý số 21 ngày 15/01/2024; Vụ án tranh chấp giữa nguyên đơn bà Thị N, bị đơn ông Danh V được Tòa án nhân dân thành phố Vị Thanh thụ lý số 148 ngày 24/10/2023 và vụ án tranh chấp giữa nguyên đơn ông Trần Hoàng N, bị đơn bà Trần Thị H theo Thông báo thụ lý vụ án số 286 ngày 19/12/2022 của Tòa án nhân dân thành phố Vị Thanh (nay là Tòa án nhân dân Khu vực 11 - thành phố Cần Thơ), Viện kiểm sát nhân dân Khu vực 11 - thành phố Cần Thơ nhận thấy: Công tác hòa giải cơ sở của Ủy ban nhân dân phường III (nay là phường Vị Thanh) đối với các vụ án trên chưa đảm bảo quy định tại khoản 3 Điều 202 Luật Đất đai năm 2013 (khoản 2 Điều 235 Luật Đất đai năm 2024), điểm b khoản 1 Điều 88 và khoản 2 Điều 88 của Nghị định số 43/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 của Chính phủ quy định về công tác hòa giải tranh chấp đất đai (Điều 105 Nghị định 102/2024/NĐ-CP ngày 30/7/2024 của Chính phủ). Cụ thể, thành phần tham gia hòa giải không có đại diện của một số hộ dân sinh sống lâu đời tại khu vực có đất tranh chấp biết rõ về nguồn gốc, quá trình sử dụng đất. Phần nội dung của biên bản không tóm tắt nội dung tranh chấp, không thể hiện về nguồn gốc, thời điểm sử dụng đất đang tranh chấp, nguyên nhân phát sinh tranh chấp theo kết quả xác minh; chưa thể hiện ý kiến của Hội đồng hòa giải tranh chấp đất đai cũng như những nội dung đã được các bên tranh chấp thỏa thuận, không thỏa thuận được.
Nguyên nhân dẫn đến những vi phạm nêu trên một phần là do cán bộ làm công tác hòa giải chưa nắm chắc các quy định của pháp luật. Công tác hòa giải ở cơ sở chưa được chú trọng nâng cao chất lượng, việc huy động nguồn lực cho công tác hòa giải ở các xã chưa được tiến hành một cách đồng bộ và thống nhất; đội ngũ cán bộ làm công tác quản lý nhà nước về hòa giải phải kiêm nhiệm nhiều việc. Việc bồi dưỡng kiến thức pháp luật và nghiệp vụ hòa giải ở một số địa phương chưa được thực hiện thường xuyên.
Hòa giải được coi là phương thức giải quyết tranh chấp phổ biến, hữu hiệu và được khuyến khích áp dụng nhờ những lợi ích mà cơ chế này mang lại. Luật Đất đai năm 2024 đã có nhiều điểm mới về hòa giải tranh chấp đất đai, nổi bật là việc bổ sung các hình thức hòa giải tranh chấp đất đai, quy định cụ thể về Hội đồng hòa giải tranh chấp đất đai và rút ngắn thời hạn hòa giải tranh chấp đất đai, góp phần khắc phục những tồn tại, hạn chế của Luật đất đai năm 2013. Do đó việc tăng cường các biện pháp khắc phục vi phạm, thiếu sót trong thời gian tới là hết sức cần thiết, góp phần vào việc giải quyết nhanh chóng những tranh chấp đất đai tại địa phương, giảm thiểu số các vụ việc phải khởi kiện tại Tòa án.
Thái Chân
VKSND Khu vực 11- Cần Thơ
