Gắn với tình hình thực tế trong những năm gần đây, tội phạm ma túy trên địa bàn phường Vị Thanh nói riêng và thành phố Cần Thơ tiếp tục diễn biến phức tạp, tội phạm ma túy đặc biệt là tội phạm tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy gia tăng. Đối tượng của loại tội này chủ yếu là thanh, thiếu niên đua đòi, ham chơi thiếu hiểu biết pháp luật, sa ngã, vi phạm quy định pháp luật. Tội phạm và tệ nạn ma túy luôn là một vấn đề nhức nhối của toàn xã hội và học đường chưa bao giờ nằm ngoài vòng xoáy nguy hiểm đó. Lứa tuổi học sinh THPT, đặc biệt là từ 16 đến 18 tuổi, là giai đoạn "vàng" của sự phát triển tâm sinh lý, nhưng cũng là lứa tuổi của sự tò mò, thích thể hiện, dễ bị kích động và lôi kéo. Ma túy, với vỏ bọc của sự sành điệu, của "thần dược" giải sầu hay kích thích hưng phấn, dễ dàng len lỏi, tấn công vào nhóm đối tượng này.

Ngày 16/11/2025, Viện kiểm sát nhân dân (VKSND) Khu vực 11 phối hợp với Toà án nhân dân Khu vực 11 thành phố Cần Thơ tổ chức Phiên tòa giả định đưa ra xét xử vụ án Tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy và tàng trữ trái phép chất ma tuý, nội dung vụ án được xây dựng trong vụ án có thật để sinh động, phù hợp với tính chất, tình hình thực tế tại địa phương. Để một phiên tòa giả định không trở thành một "vở diễn" nghiệp dư, hình thức mà thực sự mang tính sống động, gắn với thực tế của một phiên xét xử, công tác chuẩn bị là yếu tố then chốt, đòi hỏi sự phối hợp đa ngành. Trong đó có sự phối hợp hết sức chặt chẽ giữa nhà trường với Tòa án nhân dân và Viện kiểm sát nhân dân. Đây là những yếu tố bảo chứng cho tính chính xác về pháp lý của toàn bộ chương trình. Các Thẩm phán, Kiểm sát viên, Trợ giúp viên pháp lý không chỉ tham gia với tư cách cố vấn, mà còn trực tiếp hướng dẫn, chỉnh sửa từng lời thoại, tác phong cho các em học sinh. Các đồng chí được tuyển chọn vào các vai Hội đồng xét xử, Kiểm sát viên, các bị cáo, trợ giúp viên pháp lý (bào chữa cho bị cáo là người chưa thành niên) và cả lực lượng Cảnh sát hỗ trợ tư pháp đều là cán bộ của các cơ quan Toà án, Viện kiểm sát và Công an phường Vị Thanh.

Phiên toà tái hiện lại quá trình xét xử 01 vụ án có 04 thanh thiếu niên, trong đó có 01 người dưới 18 tuổi khi thời điểm phạm tội, chỉ vì thiếu suy nghĩ nên đã bỏ học, vì tò mò, muốn có cảm giác dễ chịu, muốn quên đi những rắc rối của mình nên cùng nhau sử dụng trái phép chất ma tuý mà cái giá phải trả quá đắt bằng 01 bản án nghiêm minh của pháp luật.
Kết thúc phiên tòa giả định các đơn vị phối hợp đã trao 25 phần học bổng cho các em có hoàn cảnh khó khăn nhằm giúp đỡ một phần cho các em vươn lên trong học tập.
Nếu các buổi tuyên truyền thông thường kết thúc bằng tiếng vỗ tay, thì phiên tòa giả định lần này kết thúc trong sự im lặng nặng nề. Không phải sự im lặng là các em không tương tác, theo dõi mà là nỗi sợ. Sợ ở đây không phải là sự sợ hãi tiêu cực, mà là sự kính sợ trước tính nghiêm minh của pháp luật, là sự nhận thức rõ ràng về lằn ranh tội lỗi. Các em học sinh trực tiếp chứng kiến phiên toà, nơi mà không phải lúc nào các em được tiếp cận hoặc được biết và chắc chắn đây là một trải nghiệm không thể nào quên.

Các đại biểu chụp hình lưu niệm
Thành công của phiên tòa không chỉ giúp xây dựng một “lá chắn” pháp lý vững chắc cho học sinh, góp phần giữ gìn môi trường học đường được an toàn, lành mạnh, mà còn chứng tỏ mô hình này rất hiệu quả trong công tác phổ biến giáo dục pháp luật gắn với thực tiễn. Đây là mô hình cần được nghiên cứu, đúc kết kinh nghiệm và nhân rộng tại nhiều cơ sở giáo dục khác trên cả nước, để mỗi học sinh đều có thể trở thành một tuyên truyền viên tích cực, tự bảo vệ mình và bạn bè trước hiểm họa ma túy.
Duy Khánh
VKSND Khu vực 11