Để nâng cao chất lượng hiệu quả hoạt động áp dụng biện pháp tư pháp bắt buộc chữa bệnh trong giai đoạn điều tra, truy tố; kiểm sát việc áp dụng ở giai đoạn xét xử và thi hành án hình sự và kiểm sát thi hành biện pháp tư pháp bắt buộc chữa bệnh, Kiểm sát viên khi thực hiện công tác kiểm sát cần lưu ý những yêu cầu sau:
Thứ nhất, Nắm vững các quy định của pháp luật về áp dụng và thi hành biện pháp tư pháp bắt buộc chữa bệnh trong các giai đoạn điều tra, truy tố, xét xử và thi hành án hình sự; nhận thức đúng nhiệm vụ, quyền hạn, trách nhiệm của Viện kiểm sát trong thực hành quyền công tố, kiểm sát việc áp dụng và thi hành biện pháp tư pháp bắt buộc chữa bệnh ở các giai đoạn tố tụng hình sự theo quy định của pháp luật, quy định của Ngành.
Thứ hai, Nắm chắc số lượng các trường hợp mà đơn vị, cấp mình đã quyết định áp dụng hoặc có trách nhiệm kiểm sát quyết định áp dụng biện pháp tư pháp bắt buộc chữa bệnh; định kỳ rà soát, nếu thấy có trường hợp điều trị bắt buộc kéo dài thì chủ động tiến hành xác minh để nắm lại quá trình điều trị, tình trạng bệnh của đối tượng.
Kịp thời trao đổi thông tin về các trường hợp áp dụng, thi hành biện pháp tư pháp bắt buộc chữa bệnh có dấu hiệu vi phạm, có nghi ngờ về việc điều trị hoặc có những thông tin về việc đối tượng đang điều trị bệnh được về nơi cư trú, kể cả về thời hạn cụ thể hoặc có vi phạm pháp luật để phối hợp xác minh, xử lý theo quy định. Trường hợp có dấu hiệu tội phạm thì thông báo ngay cho cơ quan điều tra có thẩm quyền để tiếp tục theo trình tự giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố.
Thứ ba, Thường xuyên phối hợp với cơ sở điều trị và cơ quan đề nghị, cơ quan quyết định áp dụng biện pháp tư pháp bắt buộc chữa bệnh để thực hiện tốt hoạt động kiểm sát, định kỳ 6 tháng cần chủ động có văn bản trao đổi hoặc định kỳ hằng năm yêu cầu Toà án có văn bản trao đổi với cơ sở điều trị để nắm quá trình điều trị, tình trạng bệnh của đối tượng. Chủ động phối hợp với Cơ sở điều trị để nắm thông tin về đối tượng đang thi hành để có biện pháp phối hợp xử lý khi có trường hợp đột xuất xãy ra. Khi nhận được văn bản thông báo của cơ sở điều trị về việc đối tượng điều trị đã ổn định, hoặc khỏi bệnh thì kịp thời có văn bản đề nghị hoặc yêu cầu cơ quan đã đề nghị áp dụng biện pháp bắt buộc chữa bệnh có văn bản đề nghị tổ chức giám định pháp y tâm thần có thẩm quyền giám định sau điều trị để xác định tình trạng bệnh, tiếp tục xử lý theo quy định của pháp luật.
Thứ tư, Trong quá trình chờ sửa đổi, bổ sung các quy định trong Ngành về kiểm sát việc thi hành biện pháp tư pháp bắt buộc chữa bệnh, khi quyết định áp dụng biện pháp tư pháp bắt buộc chữa bệnh hoặc kiểm sát việc Tòa án quyết định áp dụng biện pháp tư pháp bắt buộc chữa bệnh, phải lập hồ sơ riêng gồm đầy đủ tài liệu liên quan để bảo đảm việc quản lý, theo dõi, tránh sót lọt. Đồng thời, rà soát để lập hồ sơ riêng đối với các trường hợp trước đây Viện kiểm sát đã quyết định áp dụng hoặc đã kiểm sát việc Tòa án quyết định áp dụng biện pháp tư pháp bắt buộc chữa bệnh để phục vụ công tác quản lý và kiểm tra xử lý sau này.
Thứ năm, chấp hành nghiêm chế độ thông tin báo cáo về kết quả kiểm sát việc áp dụng, thi hành biện pháp tư pháp bắt buộc chữa bệnh khi có trường hợp áp dụng biện pháp tư pháp bắt buộc chữa bệnh kịp thời thông tin đến Phòng kiểm sát việc tạm giữ, tạm giam và thi hành án hình sự (VKSND cấp tỉnh, Phòng 8). Để tổng hợp báo cáo về Vụ 8 Viện kiểm sát nhân dân tối cao để thống nhất chỉ đạo và kiểm sát việc thi hành biện pháp tư pháp có hiệu quả./.
